به گزارش گیل مانا، چهارشنبه‌سوری از رسوم تاریخی و نمادی از فرهنگ ایرانیان باستان است. بر اساس منابع معتبر، تاریخچه این روز به دوران زرتشتیان باز می‌گردد و به دلیل ارزش بالای آتش در میان زرتشتیان، از این عنصر به عنوان نماد شادی در روز چهارشنبه‌سوری استفاده می‌شد.
سنت اصلی در تاریخچه و آداب و رسوم جشن چهارشنبه سوری برپایی آتش و خواندن شعر «زردی من از تو، سرخی تو از من» هنگام پریدن از روی آن بوده است.
این شعر دعایی بوده است که ایرانیان از قدیم برای آتش می‌خواندند و از آن می‌خواستند تا بیماری‌ها و نگرانی‌های سال گذشته را از آن‌ها بگیرد تا سال جدید را با شادکامی و سرزندگی شروع کنند. چهارشنبه سوری همچنین اولین پایکوبی برای پیشواز بهار شمرده می‌شود.
واژه «سور» در زبان پهلوی به معنای سرخ و در میان عامه مردم به معنای جشن و شادی است. علت نام‌گذاری چهارشنبه آخر سال با عنوان «چهارشنبه سوری» را می‌توان به دلیل برپایی آتش سرخ و یا برگزاری جشن و شادمانی در این روز دانست.
آداب و رسوم چهارشنبه آخر سال با توجه به هر منطقه جغرافیایی و فرهنگ‌های گوناگون متفاوت و شامل پریدن از روی آتش، پختن آش، فال‌گوشی و گره‌گشایی، طبخ غذا به همراه سبزی، خوردن آجیل مشکل‌گشا، قاشق‌زنی و تهیه هدیه برای عروس، شعرخوانی و غیره است که انجام آن‌ها از قدیم در اکثر نقاط ایران مشاهده می‌شود.
موضوعی که امروزه برای بسیاری از مردم نگران‌کننده شده، تحریف آیین سنتی و خطرساز شدن چهارشنبه آخر سال برای خانواده‌ها است. متاسفانه برخلاف دوره‌های گذشته که چهارشنبه آخر سال بهانه‌ای برای شاد بودن در کنار خانواده بود، در چند سال اخیر، این جشن باستانی تبدیل به شبی تنش‌زا و پر خطر شده است که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای افراد به جای بگذارد.
بروز رفتارهای ناهنجار نظیر آلودگی صوتی، انفجارهای مهیب، ساخت ترقه‌های دست‌ساز، ایجاد وحشت برای شهروندان و برهم زدن آسایش بیماران و افراد دارای شرایط خاص، علاوه بر خطرآفرینی برای خود افراد، سنخیتی با اصالت و فلسلفه جشن باستانی ایرانیان ندارد و با هرگونه فرهنگ شهروندی نیز مغایر است. با توجه به اینکه این قبیل رفتارها بیشتر از سوی نوجوانان صورت می‌گیرد و کنترل هیجانات نوجوانی کمی دشوار به نظر می‌رسد، یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از بروز آسیب در شب‌های منتهی به سال نو، همراهی خانواده‌ها با نوجوانان و آگاه‌سازی آن‌ها از خطرات احتمالی است.
لزوم آموزش و آگاه‌سازی عمومی در کاهش حوادث ناشی از استفاده مواد محترقه
رییس سازمان آتش نشانی رشت در گفت‌وگو با گیل‌مانا با بیان اینکه هدف استقبال ایمن از مراسم چهارشنبه سوری و بهار و نوروز است، اظهار کرد: سازمان آتش‌نشانی با توجه به مخاطرات ناشی از مراسم چهارشنبه‌سوری، اهداف و ماموریت‌های متعددی را در راستای پیشگیری از حوادث و تأمین ایمنی عمومی دنبال می‌کند.
شهرام مومنی با بیان اینکه آموزش و آگاه‌سازی عمومی یکی از عوامل پرنقش در کاهش حوادث ناشی از استفاده مواد محترقه و خطرناک در مراسمات چهارشنبه سوری است، افزود: برگزاری کمپین‌های آموزشی پیش از ایام چهارشنبه‌سوری برای افزایش آگاهی شهروندان درباره خطرات استفاده از مواد محترقه، نارنجک‌های دست‌ساز، و آتش‌بازی غیرمجاز با هدف گروه‌های پرخطر و تمرکز بر آموزش کودکان و نوجوانان در مدارس و محلات برای کاهش رفتارهای پرخطر قطعا بسیار موثر است.
رییس سازمان آتش‌نشانی رشت با اشاره بر آمارهای حوادث استفاده از مواد محترقه و آتش زا که در سال گذشته منجر به فوت ۱۴ نفر در سراسر کشور شد، گفت: ۳۲۵۳ نفر مصدوم که ۱۸۹نفر قطع عضو شدند و ۱۰۷۰ مورد آسیب به چشم (که یک مورد منجر به تخلیه کامل چشم بود) و ۹۸۱ مورد سوختگی تنها از ابتدای اسفند تا پایان ساعت ۲۴ سه شنبه سال ۱۴۰۲ رقم کمی برای یک آیین و جشن ایرانی نیست که متاسفانه چند سالی است با وجود مواد محترقه بجز آسیب به هم میهنان به محیط زیست آسیب‌های زیادی وارد کرده چرا که این مواد موجب آلودگی هوا، صدا و نور شده و بر مسیر مهاجرت پرندگان نیز اختلال ایجاد می‌کنند.
مومنی با تاکید بر اینکه این سازمان اقداماتی از جمله تولید محتوای آموزشی در قالب فیلم و موشن گرافی برای ارسال به صدا و سیما، تلویزیون‌های شهری، برنامه شاد و البته بارگزاری در رسانه‌های نو ظهور کرده است، افزود: به همت آتش نشانان بروشور و پرچم هایی با مزمون چهارشنبه سوری ایمن در کنار خانواده جهت آموزش در مدارس و نصب پوسترها در سطح شهر از جمله نانوایی ها، فروشگاه ها، پاساژ، اتوبوس های شهری و غیره انجام پذیرفت.
رییس سازمان آتش‌نشانی رشت با تاکید بر اینکه همکاری‌ها و جلسات مشارکتی در استانداری، نیروی انتظامی، صدا و سیما و غیره برای هماهنگی در برقراری یک جشن ایمن با مشارکت شهروندان صورت پذیرفته، ادامه داد: بر طبق آمارهای گزارش شده، امید است شهروندان خصوصا جوانان و نوجوانان آینده سازان ایران اسلامی در برگزاری مراسم چهارشنبه سوری و با رعایت نکات ایمنی برای پیشگیری از حوادث ناگوار همراه و هم قدم با آتش نشانان شهر باشند.
مومنی، انتخاب محل مناسب برای برگزاری این مراسم را از نکات مهم در کاهش حوادث چهارشنبه آخر سال برشمرد و از شهروندان خواست از روشن کردن آتش در نزدیکی ساختمان‌ها، درختان، پارکینگ‌ها یا خطوط گاز و برق خودداری و آتش را در فضای باز و روی سطح غیرقابل اشتعال (مانند خاک یا سنگ) ایجاد کنند.
وی درخصوص و ایمنی در استفاده از مواد آتش زا، تاکید کرد: از مواد محترقه غیراستاندارد یا دست‌ساز (مانند بمب های صوتی) به شدت پرهیز کنید، ترقه‌ها و فشفشه‌ها را به سمت افراد، حیوانات یا ساختمان‌ها پرتاب نکنید؛ مواد محترقه را در دستان بسته نگه ندارید و از ظروف شیشه‌ای یا فلزی برای آتش استفاده نکنید.
رییس سازمان آتش‌نشانی رشت درباره کنترل آتش، گفت: همیشه یک کپسول آتش نشانی، سطل آب یا شن در نزدیکی آتش آماده داشته باشید و پس از پایان مراسم، از خاموش شدن کامل آتش مطمئن شوید.
برخورد قاطعانه پلیس گیلان با هنجارشکنان چهارشنبه آخرسال
جانشین فرمانده انتظامی استان گیلان در گفت‌وگو با گیل مانا از عزم و اراده جدی پلیس و دستگاه قضائی برای برخورد قاطعانه با هنجارشکنان و ناامن کنندگان جامعه خبر داد و اظهار کرد: بیش از دو میلیون عدد انواع مواد محترقه غیرمجاز و آتش زا در استان کشف شده است.
سردار حسین حسن پور با اشاره به آمادگی کامل پلیس برای تامین نظم و امنیت چهارشنبه آخرسال، گفت: با توجه به درپیش بودن چهارشنبه آخرسال، به منظور فراهم سازی امنیت و آرامش پایدار برای شهروندان و کاهش بروز آسیب‌های اجتماعی برخورد قاطع، قانونی و همه جانبه با توزیع کنندگان و تولید کنندگان مواد محترقه غیر مجاز در دستور کار پلیس قرار دارد.
وی در ادامه با تشریح اقدامات پلیس گیلان در برخورد با عرضه و توزیع کنندگان مواد محترقه غیرمجاز افزود: طی دو ماهه اخیر بیش از دو میلیون عدد انواع مواد محترقه غیرمجاز و آتش زا و بیش از ۲۵۰ کیلوگرم انواع مواد انفجاری پرخطر پیش‌ساز اکلیل سرنج در استان کشف شده است.
جانشین فرمانده انتظامی استان گیلان با اشاره به دستگیری بیش از ۱۹۰ نفر و همچنین پلمب ۳۲ واحد صنفی عرضه و توزیع مواد محترقه غیرمجاز اذعان داشت: ۱۳ راننده خودروی حامل مواد محترقه نیز با تشکیل پرونده جهت سیر مراحل قانونی به مرجع قضائی معرفی شده‌اند.
این مقام انتظامی در ادامه ارزش مواد محترقه غیرمجاز کشف شده را بیش از ۶۰ میلیارد ریال اعلام کرد و از عزم و اراده جدی پلیس و دستگاه قضائی برای برخورد قاطعانه با هنجارشکنان و ناامن کنندگان جامعه خبر داد.
سردار حسن پور با تاکید بر اینکه مواد محترقه پیش‌ساز بسیار خطرناک بوده و انفجار این مواد در شرایط پیش بینی نشده صدمات جبران ناپذیری به خانواده‌ها وارد می‌کند، از والدین خواست کنترل و نظارت بیشتری بر رفتار پرخطر فرزندان خود داشته باشند و هرگونه فعالیت در زمینه خرید و فروش مواد محترقه را از طریق سامانه ۱۱۰ به پلیس اطلاع دهند.
انتهای پیام
